Tawuła kutnerowata
Tawuła kutnerowata to inwazyjny gatunek krzewu, który szybko rozprzestrzenia się na terenach podmokłych, wypierając rodzime gatunki roślin. Jej ekspansja stanowi poważne zagrożenie dla bioróżnorodności, dlatego podejmuje się różne metody jej zwalczania i ograniczania zasięgu, jednak wciąż na nielicznych stanowiskach.
Kategoria stopnia inwazyjności: średnio inwazyjny gatunek obcy.
Kategoria stopnia rozprzestrzenienia w Polsce: gatunek szeroko rozprzestrzeniony.
Jak wygląda tawuła kutnerowata

Skąd pochodzi tawuła kutnerowata?
Roślina ta pochodzi z Ameryki Północnej, gdzie porasta wilgotne obszary i tereny bagienne. Nie wiadomo, jaką dokładnie drogą gatunek ten wprowadzono do Polski.
Po raz pierwszy gatunek odnotowano w 1806 roku, w krakowskim ogrodzie botanicznym, skąd prawdopodobnie rozprzestrzeniła się na inne obszary. Ze względu na jej zdolność do szybkiej regeneracji i wzrostu ludzie sadzili ją także w celu umacniania brzegów rowów i stawów. W późniejszych latach odnotowano jej obecność również na Dolnym Śląsku.
Jest to najbardziej inwazyjny gatunek zbiorowisk leśnych o podłożu wilgotnym, torfowym, o niskim odczynie pH. Ze względu na swoje wymagania w stosunku do podłoża, gatunek odnalazł się w Borach Niemodlińskich i Borach Dolnośląskich. Tawuła kutnerowata jest pospolicie występującym gatunkiem w tamtych obszarach.
Czy ta roślina zagraża bioróżnorodności?
Rozprzestrzenianie się tawuły kutnerowatej znacząco wpływa na zmiany w strukturze i składzie gatunkowym naturalnych oraz półnaturalnych zbiorowisk roślinnych. Tawuła kutnerowata jest poważnym zagrożeniem dla bioróżnorodności, zwłaszcza na obszarach podmokłych i bagiennych. Powierzchnia takich obszarów zmniejsza się z każdym rokiem na skutek odwadniania terenów, poprzez powstawanie coraz to liczniejszych rowów melioracyjnych, a to właśnie one są głównymi szlakami rozprzestrzeniania się nasion.
Usuwanie tawuły kutnerowatej
Usuwanie tego gatunku jest trudne, ponieważ jego kłącza podczas prób usunięcia często pozostają w ziemi, a dodatkowo łatwo się łamią i rwą, co utrudnia skuteczne zwalczanie. Nawet pojedyncze kępy tawuły są na tyle zwarte, że ich wyrwanie wymaga dużego wysiłku. Co więcej, dodatkowym utrudnieniem może być wysoki poziom wody na danym obszarze, a także splątanie kłączy z innymi roślinami występującymi w tym środowisku.
W Polsce działania mające na celu eliminację tawuły koncentrują się przede wszystkim w Puszczy Drawskiej, gdzie przeprowadzano różne próby jej zwalczania. Testowano zarówno koszenie, jak i wyrywanie krzewów, jednak skuteczność tych metod okazała się zróżnicowana i zależna od wielu czynników, takich jak gęstość roślinności oraz warunki siedliskowe.
Metody usuwania tawuły kutnerowatej
Jeśli potrzebujesz pomocy z eliminacją tawuły kutnerowatej – zadzwoń do nas!
Źródła:
- Tokarska-Guzik B., i in. 2012. Rośliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych. – Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Warszawa.
- Magdalena, B., i. in. 2018. Analiza stopnia inwazyjności gatunków obcych w Polsce wraz ze wskazaniem gatunków istotnie zagrażających rodzimej florze i faunie oraz propozycją działań strategicznych w zakresie możliwości ich zwalczania.
- Danielewicz, W. i in. 2014. Inwazyjne gatunki drzew i krzewów w lasach Polski.
- Bregin, M. Opis stanowisk tawuły kutnerowatej (Spiraea tomentosa L.) w obszarze Natura 2000 PLH 320046 „Uroczyska Puszczy Drawskiej”.
- Wiatrowska, B., i. in. 2016. Środowiskowe uwarunkowania inwazji tawuły kutnerowatej (Spiraea tomentosa L. w Borach Dolnośląskich.
- Mackiewicz, A. Analiza dostępności nasion i sadzonek inwazyjnych gatunków roślin obcego pochodzenia.
- Danielewicz, W., Wiatrowska, B. 2012. Motywy, okoliczności i środowiskowe konsekwencje wprowadzania obcych gatunków drzew i krzewów do lasów. Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej.
- Jędrzejczak, E. 2020. Wpływ Rudbeckia laciniata L. na pokrywę roślinną oraz wielkość i skład gatunkowy glebowego banku nasion nieużytkowanych łąk.