Sadzenie drzew – jak posadzić drzewo?

Sadzenie drzew to nie tylko sposób na poprawę estetyki otoczenia, ale także kluczowy element ochrony środowiska. Dowiedz się, jak prawidłowo sadzić drzewa, jakie gatunki drzew wybrać i jakie korzyści przynosi zalesianie terenów.

Planowanie sadzenia drzew – potrzebne kroki

Zanim przystąpimy do sadzenia musimy zastanowić się nad całą logistyką naszego działania. Należy przemyśleć, czy mamy dobre warunki dla danego gatunku drzewa, czy sadzonki są zdrowe. Kolejnym krokiem jest odpowiednie przygotowanie podłoża i zaplanowanie opieki nad sadzonkami przez pierwsze lata po posadzeniu. 

Co jest nam potrzebne do sadzenia drzew?

Z rzeczy oczywistych potrzebna będzie nam drzewo i łopata. Przydatny będzie również worek z ziemią (warto zaopatrzyć się w podłoże beztorfowe). Należy przygotować również konewkę, pojemnik z wodą, którą użyjemy do podlewania drzewka po posadzeniu. Jeśli drzewo będzie większych rozmiarów (powyżej 1,5 m), wówczas należy przygotować również paliki i materiał do ich połączenia z drzewem. Drzewa warto zabezpieczyć również siatką lub użyć preparatu bielącego przed ewentualnym zgryzaniem przez zwierzęta.

Kiedy sadzić drzewa? 

Najczęściej drzewa sadzi się jesienią, albo wiosną. Nie zaleca się sadzenia drzew podczas występujących ujemnych temperatur, wówczas korzenie nie mogą się swobodnie rozwijać, a sadzonka może obumrzeć. Nie jest wskazane również sadzenie drzew podczas upałów oraz ulewnych opadów deszczu.

Bezpieczny transport drzew

Jest to bardzo ważna kwestia. Transport, załadunek, rozładunek i tymczasowe przechowywanie drzew powinniśmy prowadzić w taki sposób, by zapobiec ich uszkodzeniom, zwłaszcza pędu wierzchołkowego. Rośliny MUSZĄ być chronione przed słońcem, wiatrem, mrozem, przesychaniem i uszkodzeniami mechanicznymi. W czasie transportu należy szczególnie zapobiegać ich przesuszeniu, przegrzaniu i przemarzaniu. Najlepiej jest przewozić i sadzić drzewa wiosną i jesienią, aż do wczesnej zimy – o ile nie występują przymrozki.

Podczas przechowywania korzenie należy okryć (np. glebą), zapewnić odpowiednie nawadnianie. Jeśli są wystawione na świeżym powietrzu, wówczas należy zabezpieczyć sadzonki przed zwierzętami.

Drzewa z odkrytym systemem korzeniowym należy sadzić natychmiast po dostawie lub odpowiednio zabezpieczyć korzenie. Jeśli korzenie są chronione przed wysychaniem, drzewa muszą być zabezpieczone lub posadzone w ciągu 24 godzin. Drzewa z bryłą korzeniową lub w pojemnikach należy zabezpieczyć lub posadzić w ciągu 48 godzin od dostarczenia.

Jeśli chodzi o przenoszenie sadzonek, drzewa z bryłą korzeniową najlepiej przenosić, chwytając za bryłę. W przypadku chwytania za pień (blisko bryły) trzeba bardzo uważać, by pień nie uległ uszkodzeniu. Jest to szczególnie ważne w przypadku małych sadzonek.

Jak postępować z korzeniami sadzonych drzew?

Przy sadzeniu drzew z odkrytym systemem korzeniowym należy usunąć lub skrócić uszkodzone korzenie. Korzeni nie wolno przycinać tylko dlatego, że nie mieszczą się w dole – w takim przypadku należy powiększyć dół przygotowany pod nasadzenie drzew. Korzenie powinny być dobrze nawodnione. Jeśli są przesuszone, należy je przed posadzeniem zanurzyć w wodzie (maksymalnie na godzinę). Wszystkie prace przy korzeniach wykonuje się tuż przed sadzeniem. Nie ma potrzeby zabezpieczania ran po cięciu.

Jak przygotować glebę pod sadzenie drzew?

Przed sadzeniem należy odpowiednio przygotować miejsce, tak by zapewnić korzeniom odpowiednią przestrzeń do rozwoju. Zazwyczaj oznacza to usunięcie warstwy zielnej pokrywającej glebę, oraz niepożądanych materiałów. Warto jest również delikatnie rozluźnić glebę dookoła dołu sadzeniowego.

Podczas sadzenia możemy podsypać sadzonkę ziemią przeznaczoną do odpowiednich gatunków (najlepiej podłoże beztorfowe), mając na uwadze ochronę mokradeł. Podsypanie sadzonki ziemią wzbogaci wartościowość podłoża. Do podłoża możemy dodać również kompost.

Jak przygotować dół sadzeniowy?

Przestrzeń dla korzeni powinna wykraczać poza dół sadzeniowy, dlatego warto stosować metody wspomagające ich dalszy rozwój. Głębokość dołu dopasowuje się do wielkości systemu korzeniowego (powinno być min. 1,5 razy większa od bryły korzeniowej), a jego dno należy spulchnić, aby korzenie mogły się swobodnie rozrastać. 

Należy pamiętać, że użycie ciężkiego sprzętu do wykopania dołów, może prowadzić do zagęszczenia gleby i utrudnić rozwój korzeni. Należy unikać wchodzenia do dołów sadzeniowych i zabezpieczać teren przeznaczony na wzrost korzeni, np. płytami drogowymi. Szczególnie łatwo o zagęszczenie w glebach wilgotnych, gliniastych i torfowych.

Umieszczenie sadzonki w dole sadzeniowym 

Sadzonkę powinniśmy wkładać na sodek dołu sadzeniowego. Bardzo ważne jest ugniatanie kolejnych warstw gleby, tak, by nie uszkodzić zasypywanych korzeni. Należy pamiętać, że szyjka drzewa nie może zostać zasypana. Zwiększy to szansę na rozwój patogenów, grzybów. Należy zwracać na to szczególną uwagę! Sadzenie drzew zbyt głęboko jest najczęstszym błędem. 

Jeśli nasza sadzonka ma luźny system korzeniowy, należy wówczas ręcznie, równomiernie rozłożyć warstwę korzeniową, a dopiero później przystąpić do ich zasypywania. 

Jak ustabilizować drzewo po posadzeniu?

Stabilizacja drzewa ma na celu unieruchomienie i zabezpieczenie drzewa przed przewróceniem się, a jednocześnie umożliwiając poruszanie się pnia na tyle, aby drzewo mogło rozwinąć i wykształcić boczne korzenie.

Drzewa najczęściej unieruchamia się za pomocą palików (od 1 do nawet 3), które nie powinny być zaimpregnowane. Ilość i rozmiar użytych palików dobiera się do wielkości drzewa, a także dostosowuje je do zaplanowanego czasu ich użytkowania. System stabilizujący musi zostać zamontowany w taki sposób, aby nie dochodziło do uszkodzeń drzewa – w wyniku ocierania albo obijania o system mocowania. Mniejsze sadzonki (do 1 metra) nie muszą być stabilizowane. Przyjmuje się, że stabilizować powinno się drzewa od wysokości 1,5 m i wzwyż. 

Wyróżnia się dwa rodzaje systemów stabilizacji – nadziemny i podziemny (system podziemny można stosować jedynie w przypadku drzew, które posiadają nienaruszoną bryłę korzeniową, lub znajdują się w pojemniku. Należy pamiętać, że systemy kotwiące nie mogą mieć bezpośredniego kontaktu z korzeniami drzewa, aby ich nie uszkodzić.

Systemy nawadniające posadzone drzewa

W momencie zasypywania korzeni warto utworzyć zagłębienie tzw. misę i otoczyć ją wałem – może powstać z większej ilości wykopanej wcześniej ziemi. Zabieg ten umożliwi zbieranie się wody dookoła drzewa, która będzie dostępna dla korzeni. Stworzone zagłębienie wraz z wałem stanowi również ochronę przed przypadkowym skoszeniem – zwłaszcza w przypadku małych sadzonek.  

Nie należy stosować naziemnych systemów nawadniających, które powszechnie stosuje się np. w ogrodach, do nawadniania trawników czy roślin zielnych. Drzewo rozwija wówczas korzenie przy samej powierzchni, co uniemożliwia mu stabilizację. Takie drzewo może łatwo zostać powalone np. przez silniejszy wiatr. 

Cięcie drzew tuż po posadzeniu

Jeśli w trakcie transportu drzew, albo podczas nasadzenia dostrzeżemy drobne uszkodzenia drzewa (części nadziemnych lub podziemnych), możemy dokonać delikatnej korekty tych części. 

Preferencje siedliskowe wybranych rodzimych gatunków drzew

Dlaczego warto sadzić drzewa?

Sadzenie drzew razem z fundacją

Jako osoba prywatna masz możliwość posadzenia wirtualnego drzewa. Korzystając ze strony programu „Czas na las”, możesz samodzielnie wybrać gatunki i liczbę drzew do posadzenia. Po dokonaniu wyboru i przekazaniu darowizny, nasz zespół zadba o zasadzenie wskazanych sadzonek. Na życzenie wystawiamy certyfikat potwierdzający Twój wkład w ochronę klimatu i bioróżnorodności.