Energia odnawialna i efektywność energetyczna

Energia odnawialna oraz efektywność energetyczna w obliczu kryzysu klimatycznego i rosnących cen energii nabierają coraz większego znaczenia. Przejście na czystą, zrównoważoną energetykę to nie tylko szansa na ograniczenie emisji gazów cieplarnianych. Jest to również sposób na zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego i obniżenie kosztów. W artykule przyglądamy się, czym są odnawialne źródła energii. Omawiamy skąd pochodzą emisje gazów cieplarnianych. Skupiamy się również na wydajności energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych.

Całkowite globalne antropogeniczne emisje gazów cieplarnianych w ekwiwalencie emisji dwutlenku węgla CO2e w podziale na gazy cieplarniane, a w ich ramach na sektory gospodarki. Skrót LULUCF oznacza użytkowanie terenu, zmiany użytkowania terenu i leśnictwo (ang. Land Use, Land-Use Change and Forestry). Źródło

Skąd pochodzi emisja gazów cieplarnianych?

Związek pomiędzy źródłami emisji gazów cieplarnianych, sektorami za nie odpowiedzialnymi oraz wpływem radiacyjnym różnych gazów cieplarnianych pokazuje kolejna ilustracja. Widać, że emisja gazów cieplarnianych dotyczy wielu sektorów gospodarki i związanych z ich działalnością procesów.

Światowe emisje gazów cieplarnianych w 2012 roku z podziałem na źródła emisji, sektory gospodarki i gazy cieplarniane. Za emisje bezpośrednie (poza spalaniem węgla, gazu i ropy) odpowiadają m.in. wylesianie, hodowla zwierząt czy wysypiska.

Największe emisje gazów cieplarnianych

Zdecydowanie największym źródłem emisji gazów cieplarnianych jest spalanie paliw kopalnych: węgla, ropy i gazu, stanowiących podstawę światowego systemu energetycznego.

Światowe zużycie energii pierwotnej od 1850 do 2017 roku z podziałem na źródła energii. Źródło – Etemad B., Luciani J., World energy production 1800-1985, Librairie Droz, 1991; BP Statistical Review of World Energy 2018; przelicznik energii elektrycznej 12 TWh = 1 mtoe.

Emisja a zużycie energii

Rosnący trend zużycia energii pokazuje skalę wyzwania. Ograniczenie emisji do poziomu pozwalającego na zrealizowanie celu nie będzie proste. Cel uzgodniony przez narody świata w ramach porozumienia paryskiego z 2015 roku wymaga zmian. Oznacza to konieczność ograniczenia średniego wzrostu temperatury globalnej do maksymalnie 2°C. Co natomiast przekłada się na całkowite zaprzestanie emisji CO2 do atmosfery do 2050 roku. Ten cel, przy braku dostępności technologii wychwytu CO2 oznacza jedno. Pojawia się konieczność zaprzestania spalania węgla, ropy i gazu do 2050 roku. To olbrzymie wyzwanie.

Energia odnawialna – wydajność

Niezbędne będzie nie tylko radykalne rozbudowanie bezemisyjnych źródeł energii z obecnego niskiego poziomu. Są to energia wiatru, słoneczna i jądrowa. W 2017 roku dostarczyły na świecie łącznie jedynie 2,2% całości energii pierwotnej. Energia wodna natomiast ok. 2,5%. Powinniśmy też pamiętać o biomasie – stanowi ok. 10%, przy czym w większości jest to drewno i odchody spalane prymitywnie w biednych krajach.

Absolutnie fundamentalne znaczenie będzie mieć też poprawa efektywności energetycznej. Od budownictwa, przez transport, przemysł po rolnictwo i inne sektory gospodarki. Ważne jest, żeby zapewnić dobry poziom usług energetycznych w oparciu o jak najefektywniejsze wykorzystanie energii.

Zastąpienie paliw kopalnych energią ze źródeł odnawialnych

Bez wątpienia zastąpienie paliw kopalnych energią odnawialną (OZE) nie będzie łatwe. Z pomocą przychodzi jednak wspomniana efektywność energetyczna. Poprawiając warunki termiczne naszych mieszkań i domów, uzyskujemy znacznie mniejsze zapotrzebowanie na energię. Co za tym idzie? Mniej „paliwa” musimy zużyć, aby ogrzać nasze gospodarstwo domowe.

Obecnie posiadamy już całkiem sporo możliwych rozwiązań: biomasa, energia wiatru, słońca (w różnych wariantach), wody, różnorodnych odpadów i wiele innych. Najwyższy czas w mądry sposób po nie sięgnąć. (źródło: Marcin Popkiewicz „Rewolucja energetyczna. Ale po co?”)

Artykuł powstał przy konsultacji merytorycznej portalu Nauka o Klimacie.