BAZA WIEDZY

Klimat, a bioróżnorodność – część II

24 września 2018

Presja wywierana przez zmianę klimatu na ekosystemy jest wszechstronna:

  • ekstremalne zdarzenia pogodowe (takie jak susze, fale upałów, nawałnice czy bardzo silne wiatry);
  • rozsynchronizowywanie się kluczowych wydarzeń z cyklu życiowego zwierząt i roślin, które w różny sposób są ze sobą ewolucyjnie powiązane (np. stanowią dla siebie nawzajem pożywienie lub pomagają w rozmnażaniu – przez zapylanie albo przenoszenie nasion), co może skutkować np. brakiem pokarmu dla piskląt w okresie lęgowym;
  • konieczność opuszczenia dotychczasowych siedlisk, wynikająca z braku możliwości znalezienia nowych, odpowiadających im miejsc życia
  • i wiele innych (źródło)

W rezultacie, według szacunków z 4. Raportu IPCC, przy wzroście temperatury o 2,9°C wymarcie czeka 20-50% gatunków, a przy ociepleniu o 3,5°C aż 40-70% gatunków (link). Są źródła, które sugerują, że liczba ta będzie niższa nawet o połowę (link), inne prognozują, że może być jeszcze gorzej( link i link). To nie tylko kwestia samej zmiany klimatu, lecz przede wszystkim gwałtownego tempa, w jakim ona zachodzi, oraz innych czynników, takich jak uniemożliwianie migracji gatunków przez naszą infrastrukturę (fragmentacja ekosystemów przez drogi i tereny zabudowane), przejmowanie naturalnych ekosystemów pod monokultury rolne, stosowanie pestycydów i herbicydów, zanieczyszczenie wód, gleb i powietrza, przesycanie środowiska szkodliwymi związkami chemicznymi, wylesianie, polowania itd.

Przyjmując ostrożnie wymieranie gatunków poniżej dolnego przedziału przedstawionej przez IPCC prognozy spowodowanego zmianą klimatu wymierania gatunków w scenariuszu „Biznes-jak-zwykle”, możemy się spodziewać wyginięcia do końca stulecia 30% gatunków. Przy liczbie gatunków szacowanej na 10 milionów będzie to oznaczać śmierć 3 milionów gatunków. Przeciętna elektrownia węglowa o mocy 1 GW będzie miała 1,3 promila udziału w całej światowej emisji (rocznie 7 mln ton CO2 z 55 GtCO2e całości emisji antropogenicznych), więc statystycznie biorąc, emisje z tej jednej elektrowni spowodują wymarcie 400 gatunków – przy czym oczywiście przypisanie do niej konkretnych gatunków nie będzie możliwe (źródło).

Dużo będzie zależeć od tego, na ile nasze działania adaptacyjne będą uwzględniać potrzeby ekosystemów. Jeśli na przykład postanowimy utrzymać przebieg linii brzegowej, budując wysokie wały, będzie to oznaczać, że na miejscu obecnego bogatego ekosystemu nadbrzeżnego – od małych bezkręgowców po ptaki i foki – kilometrami będzie się ciągnąć betonowa ściana. Zmiany podejścia będą wymagać też obszary chronione. W świecie, w którym poszczególne parki narodowe i rezerwaty są od siebie oddzielone naszymi polami, drogami i miastami, migracje gatunków będą nadzwyczaj utrudnione. Być może trzeba będzie rozważyć kontrowersyjną „ochronę czynną”, polegającą na aktywnej introdukcji ciepłolubnych gatunków, zastępujących gatunki dotychczas występujące w danym miejscu.

Artykuł powstał przy konsultacji merytorycznej portalu Nauka o Klimacie

 

Najnowsze artykuły

2023 – rok nowych inicjatyw!

2023 – rok nowych inicjatyw!

Dzięki współpracy całego zespołu w roku 2023 udało się powołać do życia wiele nowych koncepcji, które będą rozwijane w kolejnych miesiącach. Rok 2023 był zdecydowanie rokiem nowych inicjatyw!  Bardzo cenimy sobie doświadczenie, które zdobywamy z każdym rokiem...

czytaj dalej
Zapraszamy na IV Festiwalu Czango w Polsce

Zapraszamy na IV Festiwalu Czango w Polsce

W dniach 5 października w Gdańsku oraz od 6 do 8 października w Toruniu, odbędzie się IV Festiwal Czango w Polsce. To wyjątkowe święto kultury tradycyjnej Węgier, Polski i Ukrainy, które ożywia tradycje, buduje relacje i tworzy przyjaźnie pomiędzy miłośnikami kultury...

czytaj dalej
Zapraszamy na potańcówkę czango w Krakowie

Zapraszamy na potańcówkę czango w Krakowie

Zapraszamy na kolejny taneczny wieczór z muzyką czango. Jeśli nigdy wcześniej nie tańczyłeś tańców Czangów – nie obawiaj się do nas dołączyć! W piątek 18 sierpnia od 19:00 w Krakowie, Świętego Krzyża 11/1 odbędzie się potańcówka z muzyką na żywo.  Czangowie to lud...

czytaj dalej

BAZA WIEDZY

Czy Wisła może skończyć podobnie jak Odra?

Czy Wisła może skończyć podobnie jak Odra?

Co to jest kompost i kompostowanie?

Co to jest kompost i kompostowanie?

Zatrzymaj wodę w miastach – sposoby retencji wody

Zatrzymaj wodę w miastach – sposoby retencji wody

Woda, a urzędy – lepiej okiełznać, czy pielęgnować?

Woda, a urzędy – lepiej okiełznać, czy pielęgnować?

Rola lasów w procesie łagodzenia skutków suszy i przeciwdziałania suszy

Rola lasów w procesie łagodzenia skutków suszy i przeciwdziałania suszy

Nasadzenia śródpolne, miedze – techniki, dobór gatunków – skuteczność w zatrzymaniu wody

Nasadzenia śródpolne, miedze – techniki, dobór gatunków – skuteczność w zatrzymaniu wody

Poprawa stosunków wodnych w rolnictwie

Poprawa stosunków wodnych w rolnictwie

Co to jest „szara woda”? Instalacje do odzysku

Co to jest „szara woda”? Instalacje do odzysku

Łąki kwietne – sposób na wodę

Łąki kwietne – sposób na wodę

Przydomowe instalacje magazynowania i odzysku wody deszczowej

Przydomowe instalacje magazynowania i odzysku wody deszczowej

Mikroretencja wody – oczka wodne, kałuże ekologiczne

Mikroretencja wody – oczka wodne, kałuże ekologiczne

Zrównoważone zarządzanie wodą opadową za pomocą ogrodów deszczowych

Zrównoważone zarządzanie wodą opadową za pomocą ogrodów deszczowych

Duża retencja nie jest sposobem na suszę

Duża retencja nie jest sposobem na suszę

Mikroretencja – działanie dla każdego, lecz diabeł tkwi w szczegółach

Mikroretencja – działanie dla każdego, lecz diabeł tkwi w szczegółach

O retencji i melioracji, czyli gdzie jest nasza woda?

O retencji i melioracji, czyli gdzie jest nasza woda?

Zmienność Natury to zaleta – uwagi o sytuacji hydrologicznej kraju

Zmienność Natury to zaleta – uwagi o sytuacji hydrologicznej kraju

Dzieci i ryby głosu nie mają, czyli dlaczego z polskich rzek znikają ryby?

Dzieci i ryby głosu nie mają, czyli dlaczego z polskich rzek znikają ryby?

Organizacja wydarzeń w zielonym standardzie

Organizacja wydarzeń w zielonym standardzie

Jak organizować wydarzenia w Zielonym Standardzie?

Jak organizować wydarzenia w Zielonym Standardzie?

Co to jest Zero Waste?

Co to jest Zero Waste?

EKOMAŁOPOLSKA – odpowiedzialna konsumpcja

EKOMAŁOPOLSKA – odpowiedzialna konsumpcja

EKOMAŁOPOLSKA – stop marnowaniu żywności

EKOMAŁOPOLSKA – stop marnowaniu żywności

EKOMAŁOPOLSKA – gdzie lądują moje śmieci?

EKOMAŁOPOLSKA – gdzie lądują moje śmieci?

EKOMAŁOPOLSKA – oszczędzajmy wodę

EKOMAŁOPOLSKA – oszczędzajmy wodę

Ślad wodny – co to jest?

Ślad wodny – co to jest?

Stan środowiska i zmiany klimatu – komunikat z badań CBOS

Stan środowiska i zmiany klimatu – komunikat z badań CBOS

Zielone Festiwale – poradnik dla organizatorów

Zielone Festiwale – poradnik dla organizatorów

Urban Climates

Urban Climates

Polityka klimatyczna – fakty i mity

Polityka klimatyczna – fakty i mity

Jak chronić klimat? – poradnik dla aktywistów

Jak chronić klimat? – poradnik dla aktywistów

Energia odnawialna i efektywność energetyczna

Energia odnawialna i efektywność energetyczna

Najważniejsze fakty i mity klimatyczne

Najważniejsze fakty i mity klimatyczne

Klimat, a bioróżnorodność – część II

Klimat, a bioróżnorodność – część II

Czy klimat się ociepla?

Czy klimat się ociepla?

Pogoda, a klimat

Pogoda, a klimat

EDUKACJA Z KLIMATEM – podręcznik dla nauczycieli

EDUKACJA Z KLIMATEM – podręcznik dla nauczycieli

Klimat, a bioróżnorodność – część I

Klimat, a bioróżnorodność – część I

Energia odnawialna

Energia odnawialna

Zmiana klimatu

Zmiana klimatu

CO2 – najważniejszy gaz cieplarniany

CO2 – najważniejszy gaz cieplarniany

Czym jest klimat?

Czym jest klimat?

Globalne ocieplenie i efekt cieplarniany

Globalne ocieplenie i efekt cieplarniany