24 lutego 2018 na lodowisku na placu Wolnica, w sercu krakowskiego Kazimierza, miała miejsce akcja klimatyczna „Łyżwiarze dla klimatu”, organizowana przez Fundację Aeris Futuro. Partnerem wydarzenia było Krakowskie Biuro Festiwalowe.

Slalom z misiem polarnym na czas był metaforą realnej sytuacji – musimy ścigać się z czasem, by zdążyć zatrzymać wzrost średniej temperatury na świecie do 2 stopni Celsjusza do 2030 roku. Inaczej czekają nas nieodwracalne katastrofalne zmiany… a gdy roztopią się lodowce, znikną niedźwiedzie.

Celem akcji była edukacja na rzecz ochrony przed zmianami klimatycznymi, które dotykają nas również w formie obserwowanego rokrocznie zjawiska „śnieżnej biedy”, czyli coraz mniejszej ilości śniegu w okresie zimowym. Zorganizowanie klimatycznego wydarzenia na lodowisku miało za zadanie uświadomić nam, że jeden z naszych ulubionych sportów zimowych: łyżwy, mogą stanąć niedługo pod znakiem zapytania.

Wpływy Fundacji Aeris Futuro sięgają daleko, ponieważ już podczas wydarzenia nadzwyczaj dopisała śnieżna aura – żartowali uczestnicy Slalomu. Nikomu jednak mróz nie dał się specjalnie we znaki dzięki dynamicznym zabawom na lodzie w rytm folkowej muzyki, entuzjazmowi uczestników oraz serwowanej na stoisku Fundacji gorącej aromatycznej herbacie. W łyżwowym szaleństwie brali udział zarówno najmłodsi, jak i dorośli. A ponieważ najlepsza edukacja jest poprzez zabawę, to uczestnicy mieli okazję pogłębić swoją klimatyczną wiedzę, biorąc udział w tematycznym quizie z wyjątkowymi ekologicznymi nagrodami. Propagowanie dobrych praktyk, np.: dlaczego, jako środek transportu, warto wybierać autobus zamiast samochodu lub w jaki sposób robić ekologiczne zakupy, stanowiły meritum przekazu zorganizowanego happeningu. Fundacja Aeris Futuro, świętująca również swoje 12 urodziny, po raz kolejny przekonała wiele osób, że warto podejmować osobisty wysiłek na rzecz ochrony środowiska, który jest naszym wspólnym dobrem.

Śnieżna bieda

W ostatnim dziesięcioleciu obserwuje się zjawisko niedoboru naturalnego śniegu, czyli tzw. „śnieżnej biedy”. Postępujący wzrost średniej temperatury globu jest przyczyną, że śnieżne zimy występują coraz rzadziej, a naturalny biały puch zalega na stokach znacznie krócej. To właśnie duża zmienność z roku na rok liczby dni z pokrywą śnieżną jest wyraźnym wskaźnikiem zmian klimatu okresu zimowego. „Cena śniegu” to umownie nazywany ogół kosztów, jakie musi ponieść świat w związku ze zmniejszającymi się zasobami śniegu. Z jednej strony wiążą się ze stratami w ekosystemach, zwłaszcza górskich, z drugiej zaś dotyczą strat finansowych.  Śnieg i lód mają ogromne znaczenie dla kształtowania średnich temperatur na Ziemi. Pochłaniają one jedynie ok. 15% energii dostarczanej przez słońce, podczas gdy pozbawiony ich ląd czy zbiornik wodny absorbuje nawet 90%, dzięki czemu silnie się nagrzewa.

Co można zrobić?

1) Zużywaj mniej węgla, ropy i gazu – Większość gazów cieplarnianych jest emitowanych do atmosfery przez elektrownie, przemysł i środki transportu. Ogrzewanie budynków ponosi winę za 6 proc. globalnej emisji gazów cieplarnianych. Kto efektywnie wykorzystuje energię i ogranicza zużycie surowców paliwowych, ten chroni klimat.

2) Własna produkcja energii elektrycznej – Energia elektryczna nie musi pochodzić z elektrowni węglowych czy gazowych. Są alternatywy, i to przystępne dla wielu kieszeni. Zrobiono analizę potencjału słonecznego wszystkich dachów w Krakowie. Gdybyśmy na wszystkich zainstalowali panele fotowoltaiczne, bylibyśmy w stanie wyprodukować 2 razy więcej energii elektrycznej, niż wynosi całe zapotrzebowanie mieszkańców miasta na prąd.

3) Promujmy i wspierajmy innowacje ekologiczne, jest ich już coraz więcej wśród gmin, firm czy spółdzielni. Ciekawym przykładem są parki solarne – powstają w niewielkich gminach w Niemczech lub Czechach – produkują energię na własne potrzeby, a nadwyżki sprzedają. Kreują wiele nowych tzw. zielonych miejsc pracy.

4) Twórzmy zachęty – mieszkańcy Niemiec mają ulgi w podatkach za posiadanie energooszczędnych domów lub zieleni zamiast kostki brukowej na swoich posesjach. Warto, by Polska poszła tym śladem.

5) Zamknijmy dopływ pieniędzy „trucicielom” – Coraz więcej ludzi, funduszy emerytalnych, towarzystw ubezpieczeniowych, uniwersytetów i miast wycofuje swoje aktywa z przedsiębiorstw wykorzystujących surowce kopalniane.

6) Zostawmy samochód, wsiądźmy na rower – Rowery i publiczne środki komunikacji pozwalają zmniejszyć emisję CO2. W porównaniu z samochodem autobus pozwala zaoszczędzić 5-krotnie więcej emisji, pociąg o napędzie elektrycznym – nawet 15-krotnie. W Amsterdamie większość mieszkańców jeździ rowerami. Władze miasta Krakowa tworzą odpowiednią sieć ścieżek rowerowych – więcej m.in. na ibikekrakow.com.

7) Niekoniecznie samolotem – Komunikacja lotnicza jest szczególnie szkodliwa dla klimatu. Liczby ukazują dylemat: Aby osiągnąć globalne cele klimatyczne, każdy mieszkaniec ziemi nie powinien spowodować emisji wyższej niż 5,9 t CO₂ rocznie. Jeden przelot z Berlina do Nowego Jorku i z powrotem powoduje emisję 6,5 t. CO₂ na osobę. Jeśli chcesz wyliczyć swoje emisje wejdź na www.aerisfuturo.pl

8) Ograniczmy spożycie mięsa – Do emisji gazów cieplarnianych przyczynia się także rolnictwo. Przy uprawie ryżu i w przewodach pokarmowych krów, owiec i kóz powstaje zabójczy dla klimatu metan. Krytycznie należy postrzegać także konsumpcję mięsa, gdyż do tuczenia zwierząt potrzeba m.in. soi. Dla jej produkcji karczuje się lasy tropikalne, co zaburza cały ekosystem Ziemi.

9) Kupujmy eko – Sztuczne nawożenie upraw rolnych na skalę przemysłową powoduje, że powstaje szczególnie szkodliwy dla atmosfery tlenek diazotu. Powstaje on także w elektrowniach i silnikach. W ekorolnictwie stosuje się tylko nawożenie naturalne, co wiąże się z mniejszą emisją tego gazu do atmosfery. Wybieraj produkty od sprawdzonych rolników oraz te z certyfikatem produkcji ekologicznej.

10) Ekobudownictwo i świadoma konsumpcja – W procesie produkcji stali i cementu powstaje dużo CO₂. Natomiast przy produkcji drewna czy bambusa rośliny pochłaniają CO₂ z atmosfery i produkują tlen. Kto decyduje się na naturalne surowce budowlane, pomaga chronić klimat. To samo odnosi się do konsumpcji: im bardziej jest energooszczędna, tym lepiej dla środowiska.