Baza wiedzy

Rudbekia naga

Rudbekia naga to okazała bylina z rodziny Asteraceae, pochodząca ze wschodniej części Ameryki Północnej. W Polsce występuje zarówno w uprawie, jak i w środowisku przyrodniczym. Ze względu na wpływ na siedliska uznawana jest za gatunek obcy inwazyjny.

Jak wygląda rudbekia?

  • Bylina z krótkimi rozłogami podziemnymi, pędy są wzniesione, rozgałęzione, nagie, z sinym nalotem; wysokość 60–300 cm.
  • Trzy typy liści – dolne pierzastodzielne (5–7 wcinanych listków), środkowe 3–5-sieczne, najwyższe całobrzegie.
  • Kwiatostany to duże koszyczki 7–12 cm, żółte kwiaty języczkowate i ciemnooliwkowe rurkowe; kwitną na przełomie lipca i sierpnia, owoc jest nagi.
  • Rozmnażanie głownie wegetatywne, poprzez rozrastanie się rozłogami.
rudbekia naga

Gdzie rośnie rudbekia naga?

Roślina ta preferuje siedliska wilgotne. Są to mokradła, tereny zalewowe, brzegi rowów i rzek, obrzeża łąk i lasów łęgowych, a także miejsca ruderalne i przydroża. Często tworzy zwarte, wysokie łany na terasach zalewowych, lokalnie także na groblach stawów.

Skąd rudbekia w Polsce?

Do Europy trafiła już w 1615 r. (do Paryża) jako roślina ozdobna. W Polsce poza uprawą stwierdzana od 1787 r. (Dolny Śląsk), a w XIX w. szybko rozprzestrzeniła się w dolinach rzecznych. Dziś obecna w wielu krajach Europy.

Dlaczego rudbekia naga jest inwazyjna?

Rudbekia tworzy wysokoproduktywne, zwarte łany, które zacieniają i mechanicznie wypierają rośliny niższe. Współtworzy zbiorowisko Rudbeckio–Solidaginetum z nawłociami (Solidago canadensis, S. gigantea), obniżając różnorodność nadrzecznych ziołorośli. Może modyfikować glebę i zawarte w niej substancje odżywcze, a przekształcenia te wpływają na mikoryzę i zespoły glebowe. Jej kwiaty chętnie odwiedzają trzmiele i motyle, więc roślina ta stanowi konkurencję dla rodzimej flory.

kępa rudbekii nagiej

Jak usuwać rudbekię?

  • Koszenie poboczy i nieużytków jest rutynowe, ale samo w sobie nie wystarcza. Po usunięciu części nadziemnych rośliny silniej rozbudowują rozłogi.
  • Usuwanie rozłogów (metody mechaniczne ukierunkowane na część podziemną) – na małych powierzchniach, bo zabieg jest pracochłonny. Należy pamiętać o banku nasion rośliny w glebie, które z czasem zaczną kiełkować. Konieczne jest regularne powtarzanie zabiegów.
  • Zacienianie obszaru może być metodą wspomagającą. Nasadzenia olszy (Alnus) i wierzb (Salix) zwiększają zacienienie i sprzyjają stopniowemu wycofywaniu się rudbekii.
  • Ważne jest, by nie przenosić zanieczyszczonej ziemi/biomasy, nie wyrzucać odpadów ogrodowych do środowiska.

Jeśli potrzebujesz pomocy z eliminacją rudbekii nagiej – zadzwoń do nas!

Bibliografia:

  • Dajdok, Z., Sierakowski, M. 2025. Rośliny obcego pochodzenia stanowiące realne lub potencjalne zagrożenie dla lokalnej bioróżnorodności.
  • Jędrzejczak, E. 2021. Wpływ Rudbeckia laciniata L. na pokrywę roślinną oraz wielkość i skład gatunkowy glebowego banku nasion nieużytkowanych łąk.
  • Fałtynowicz, W. 2012. Inwazja gatunków roślin obcych a ochrona krajobrazu. Suwalski Park Krajobrazowy.