Drzewa kontra metan – rola lasów w walce z gazami cieplarnianymi

Metan a globalne ocieplenie

Metan to silny gaz cieplarniany, który jest odpowiedzialny za około 30% globalnego ocieplenia od czasów przedindustrialnych, a jego emisje rosną obecnie szybciej niż kiedykolwiek, licząc od momentu rozpoczęcia pomiarów w latach 80-tych XX wieku.

Jak do tej pory to gleba była uważana za jedyny ziemski pochłaniacz metanu. Nowe badanie opublikowane 24 lipca w Nature pokazuje jednak, że to drzewa mogą być równie ważne, a może nawet ważniejsze w kontekście redukcji metanu.

Pozytywny wpływ drzew na klimat jest nauce znany od dawna, a wyżej wspomniane badanie, przeprowadzone przez międzynarodowy zespół naukowców pod kierownictwem Uniwersytetu w Birmingham ujawniło kolejną, dość zaskakującą korzyść płynącą z drzew dla klimatu. Wykonane analizy dowiodły, że mikroby żyjące w korze albo w samym drewnie usuwają metan atmosferyczny w skali równej lub nawet większej niż gleba.

„Globalne zobowiązanie dotyczące metanu, zainicjowane w 2021 r. podczas szczytu klimatycznego COP26, ma na celu ograniczenie emisji metanu o 30% do końca dekady. Nasze wyniki sugerują, że sadzenie większej liczby drzew i ograniczenie wylesiania z pewnością są ważnymi elementami w procesie dążenia do tego celu”- podsumował badanie profesor Vincent Gauci z Uniwersytetu w Birmingham, główny naukowiec zespołu badawczego.

Na jakim obszarze pochłanianie metanu było najbardziej efektywne?

Analizie poddane zostały lasy tropikalne, strefy umiarkowanej oraz borealne. Szczególną uwagą objęto lasy tropikalne w Amazonii i Panamie, lasy liściaste w Wytham Woods w Oxfordshire w Wielkiej Brytanii oraz borealne lasy iglaste w Szwecji.

Okazało się, że absorpcja metanu była najsilniejsza w lasach tropikalnych, prawdopodobnie dlatego, że drobnoustroje rozwijają się w ciepłych, wilgotnych warunkach. Nowo odkryty proces pochłaniania metanu zwiększa średnio o około 10% korzyści klimatyczne, jakie zapewniają drzewa strefy umiarkowanej i tropikalnej.

Badając wymianę metanu między atmosferą a korą drzew na różnych wysokościach, udało się wykazać, że podczas gdy na poziomie gleby drzewa prawdopodobnie emitują niewielką ilość metanu, od kilku metrów w górę kierunek wymiany zmienia się i metan z atmosfery jest pochłaniany.

Do ilościowego określenia całkowitej globalnej powierzchni kory drzew leśnych, zespół wykorzystał metody skanowania laserowego. Wstępne obliczenia wykazały, że całkowity globalny wkład drzew wynosi od 24,6 do 49,9 Tg (milionów ton) metanu. 

Dodatkowo analiza kształtu drzew pokazuje, że gdyby cała kora wszystkich drzew na świecie została ułożona płasko, jej powierzchnia byłaby równa powierzchni lądowej Ziemi. 

Profesor Gauci i współpracownicy z Birmingham planują teraz nowy program badawczy, aby dowiedzieć się, czy wylesianie doprowadziło do wzrostu stężenia metanu w atmosferze. Ich celem jest również lepsze zrozumienie samych drobnoustrojów, mechanizmów wykorzystywanych do pochłaniania metanu i zbadanie, czy można zwiększyć usuwanie metanu z atmosfery przez drzewa.

_Źródło:

_{https://www.nature.com/articles/s41586-024-07592-w}