BAZA WIEDZY

Globalne ocieplenie i efekt cieplarniany

16 sierpnia 2018

Globalne ocieplenie

Zacznijmy od tego, że globalne ocieplenie i efekt cieplarniany to nie to samo! Efekt cieplarniany występuje naturalnie i bez niego nie istniałoby życie na Ziemi. Powoduje on, że temperatura na naszej planecie wynosi 15 stopni C, a nie -18.

Efekt cieplarniany jest spowodowany przez gazy cieplarniane. Są to cząsteczki, które mają wspólną właściwość – pochłaniają ciepło. Nasza planeta zostaje rozgrzana przez promienie słoneczne i sama oddaje ciepło. Na to ziemskie promieniowanie „czułe” są gazy cieplarniane, które najpierw pochłaniają go mniej więcej tak, jak gąbka pochłania wodę, by potem się go pozbyć i „wysłać” zarówno w stronę Ziemi, jak i kosmosu.

Pewna część ciepła jest więc uwięziona w atmosferze ziemskiej – w sposób podobny jak w szklarni. Tak tworzy się równowaga termiczna, która utrzymuje się do czasu, gdy ilość gazów cieplarnianych jest niezmienna. Ale to, z czym mamy dziś do czynienia to zwiększenie ilości tych gazów w atmosferze. Średnia temperatura na globie zwiększa się, co nazywamy globalnym ociepleniem. Powoduje ono zmiany klimatu, o których będzie mowa w dalszej części newslettera.

 

Czy wiesz, że…

Cząsteczką, która ma największy wpływ na globalne zmiany klimatu, jest… para wodna! Jej wpływ na globalne ocieplenie ocenia się na 37 – 70%. Najbardziej znany jest jednak inny gaz – dwutlenek węgla (CO2). Chociaż wpływa na efekt cieplarniany w mniejszym stopniu (9-26%), to zauważono zwiększenie stężenia tego gazu w atmosferze, począwszy od XVIII wieku – o 36% w stosunku do roku 1750. Jeszcze bardziej zwiększyło się stężenie innego gazu cieplarnianego – metanu – aż o 149%. Jego wpływ na efekt cieplarniany to 4-9%. Inne gazy cieplarniane to: ozon i podtlenek azotu (N2O).

 

Fakty i mity

Na temat zmian klimatu istnieje wiele fałszywych przekonań. Jednym z nich jest to, że skoro para wodna ma największy wkład w globalne ocieplenie i jest jej najwięcej, to dlaczego by nie kontrolować właśnie jej, a nie CO2.

Faktem jest, że dwutlenek węgla jest emitowany do atmosfery przez spalanie węgla, gazu, wycinkę drzew i wiele innych procesów zależnych od działalności człowieka. Nie jesteśmy w stanie kontrolować poziomu stężenia pary wodnej. Jest ona zależna przede wszystkim od temperatury – im wyższa temperatura, tym więcej pary wodnej może się w niej gromadzić. To z kolei powoduje samo napędzanie się procesu globalnego ocieplenia, bo im więcej CO2, tym wyższa temperatura, czyli więcej cząsteczek wody w atmosferze, które znów zwiększają temperaturę. Inaczej mówiąc, najlepszym sposobem na zmniejszenie ilości pary wodnej w atmosferze jest zmniejszenie ilości dwutlenku węgla w niej.

 

Porada:

Każdy z nas ma wpływ na zmiany klimatu i każdy z nas może podjąć działania, by ten wpływ ograniczyć. Jednym z głównych źródeł emisji gazów cieplarnianych jest zużycie energii elektrycznej. Dlatego…
… zainstaluj w kaloryferach termostaty i przykręć je, szczególnie na noc. Zmiana temperatury o 1ºC równa się zmniejszeniu energii na ogrzewanie o 10%. Jeśli każdy mieszkaniec Bydgoszczy tak regulowałby temperaturę, w rok redukcja emisji wyniosłaby 720kWh, co daje o 250 Gg (miliard gramów) mniej CO2. W 2008 roku emisja gazów cieplarnianych w Polsce wyniosła ponad 325 000 Gg. Jak widać na poniższym wykresie, średnia emisja CO2 na osobę wynosi ok. 8,3 ton na mieszkańca i lekko wzrasta. Co prawda w porównaniu do lat 70. i 80. ubiegłego wieku to i tak niewielka liczba (co ułatwi nam realizację ustaleń z Kioto). Jednak i tak od 2000 roku emisja się nieznacznie zwiększyła, dlatego oszczędzajmy swoje pieniądze i środowisko!

***

Artykuł powstał w ramach projektu o akronimie LAKS: Local Accountability for Kyoto goalS (pol. „Lokalna odpowiedzialność ze realizację celów Protokołu z Kioto”), który jest współfinansowany z Instrumentu Finansowego Wspólnoty Europejskiej LIFE+

Bibliografia:
Climate Action, Komisja Europejska
Fourth Assesment Report, Historical Overview of Climate Change Science, IPCC, 2007
Water vapour: feedback or forcing?, RealClimate

 

Najnowsze artykuły

2023 – rok nowych inicjatyw!

2023 – rok nowych inicjatyw!

Dzięki współpracy całego zespołu w roku 2023 udało się powołać do życia wiele nowych koncepcji, które będą rozwijane w kolejnych miesiącach. Rok 2023 był zdecydowanie rokiem nowych inicjatyw!  Bardzo cenimy sobie doświadczenie, które zdobywamy z każdym rokiem...

czytaj dalej
Zapraszamy na IV Festiwalu Czango w Polsce

Zapraszamy na IV Festiwalu Czango w Polsce

W dniach 5 października w Gdańsku oraz od 6 do 8 października w Toruniu, odbędzie się IV Festiwal Czango w Polsce. To wyjątkowe święto kultury tradycyjnej Węgier, Polski i Ukrainy, które ożywia tradycje, buduje relacje i tworzy przyjaźnie pomiędzy miłośnikami kultury...

czytaj dalej
Zapraszamy na potańcówkę czango w Krakowie

Zapraszamy na potańcówkę czango w Krakowie

Zapraszamy na kolejny taneczny wieczór z muzyką czango. Jeśli nigdy wcześniej nie tańczyłeś tańców Czangów – nie obawiaj się do nas dołączyć! W piątek 18 sierpnia od 19:00 w Krakowie, Świętego Krzyża 11/1 odbędzie się potańcówka z muzyką na żywo.  Czangowie to lud...

czytaj dalej

BAZA WIEDZY

Czy Wisła może skończyć podobnie jak Odra?

Czy Wisła może skończyć podobnie jak Odra?

Co to jest kompost i kompostowanie?

Co to jest kompost i kompostowanie?

Zatrzymaj wodę w miastach – sposoby retencji wody

Zatrzymaj wodę w miastach – sposoby retencji wody

Woda, a urzędy – lepiej okiełznać, czy pielęgnować?

Woda, a urzędy – lepiej okiełznać, czy pielęgnować?

Rola lasów w procesie łagodzenia skutków suszy i przeciwdziałania suszy

Rola lasów w procesie łagodzenia skutków suszy i przeciwdziałania suszy

Nasadzenia śródpolne, miedze – techniki, dobór gatunków – skuteczność w zatrzymaniu wody

Nasadzenia śródpolne, miedze – techniki, dobór gatunków – skuteczność w zatrzymaniu wody

Poprawa stosunków wodnych w rolnictwie

Poprawa stosunków wodnych w rolnictwie

Co to jest „szara woda”? Instalacje do odzysku

Co to jest „szara woda”? Instalacje do odzysku

Łąki kwietne – sposób na wodę

Łąki kwietne – sposób na wodę

Przydomowe instalacje magazynowania i odzysku wody deszczowej

Przydomowe instalacje magazynowania i odzysku wody deszczowej

Mikroretencja wody – oczka wodne, kałuże ekologiczne

Mikroretencja wody – oczka wodne, kałuże ekologiczne

Zrównoważone zarządzanie wodą opadową za pomocą ogrodów deszczowych

Zrównoważone zarządzanie wodą opadową za pomocą ogrodów deszczowych

Duża retencja nie jest sposobem na suszę

Duża retencja nie jest sposobem na suszę

Mikroretencja – działanie dla każdego, lecz diabeł tkwi w szczegółach

Mikroretencja – działanie dla każdego, lecz diabeł tkwi w szczegółach

O retencji i melioracji, czyli gdzie jest nasza woda?

O retencji i melioracji, czyli gdzie jest nasza woda?

Zmienność Natury to zaleta – uwagi o sytuacji hydrologicznej kraju

Zmienność Natury to zaleta – uwagi o sytuacji hydrologicznej kraju

Dzieci i ryby głosu nie mają, czyli dlaczego z polskich rzek znikają ryby?

Dzieci i ryby głosu nie mają, czyli dlaczego z polskich rzek znikają ryby?

Organizacja wydarzeń w zielonym standardzie

Organizacja wydarzeń w zielonym standardzie

Jak organizować wydarzenia w Zielonym Standardzie?

Jak organizować wydarzenia w Zielonym Standardzie?

Co to jest Zero Waste?

Co to jest Zero Waste?

EKOMAŁOPOLSKA – odpowiedzialna konsumpcja

EKOMAŁOPOLSKA – odpowiedzialna konsumpcja

EKOMAŁOPOLSKA – stop marnowaniu żywności

EKOMAŁOPOLSKA – stop marnowaniu żywności

EKOMAŁOPOLSKA – gdzie lądują moje śmieci?

EKOMAŁOPOLSKA – gdzie lądują moje śmieci?

EKOMAŁOPOLSKA – oszczędzajmy wodę

EKOMAŁOPOLSKA – oszczędzajmy wodę

Ślad wodny – co to jest?

Ślad wodny – co to jest?

Stan środowiska i zmiany klimatu – komunikat z badań CBOS

Stan środowiska i zmiany klimatu – komunikat z badań CBOS

Zielone Festiwale – poradnik dla organizatorów

Zielone Festiwale – poradnik dla organizatorów

Urban Climates

Urban Climates

Polityka klimatyczna – fakty i mity

Polityka klimatyczna – fakty i mity

Jak chronić klimat? – poradnik dla aktywistów

Jak chronić klimat? – poradnik dla aktywistów

Energia odnawialna i efektywność energetyczna

Energia odnawialna i efektywność energetyczna

Najważniejsze fakty i mity klimatyczne

Najważniejsze fakty i mity klimatyczne

Klimat, a bioróżnorodność – część II

Klimat, a bioróżnorodność – część II

Czy klimat się ociepla?

Czy klimat się ociepla?

Pogoda, a klimat

Pogoda, a klimat

EDUKACJA Z KLIMATEM – podręcznik dla nauczycieli

EDUKACJA Z KLIMATEM – podręcznik dla nauczycieli

Klimat, a bioróżnorodność – część I

Klimat, a bioróżnorodność – część I

Energia odnawialna

Energia odnawialna

Zmiana klimatu

Zmiana klimatu

CO2 – najważniejszy gaz cieplarniany

CO2 – najważniejszy gaz cieplarniany

Czym jest klimat?

Czym jest klimat?

Globalne ocieplenie i efekt cieplarniany

Globalne ocieplenie i efekt cieplarniany