Coraz częściej mówi się o zbliżającym się całkowitym wyginięciu pszczół. Jest to prawda – według badań, 1 na 10 pszczół na Ziemi jest zagrożona, natomiast w Europie, 9,2% pszczół jest w stanie zagrożenia wyginięciem.

Na świecie istnieje aż 25 tysięcy gatunków pszczół zarówno dzikich jak i domowych, mających ogromny wpływ na pożywienie dla ludzi – bez nich i ich zapylania, rozwój i wzrost roślin nie jest możliwy, a co za tym idzie – ludziom zacznie brakować jedzenia. 71% upraw zależy od istnienia pszczół, 80% roślin kwitnących oraz 60% drzew istnieje właśnie dzięki zapylaniu. Dlatego ważne jest, aby poszerzyć swoją wiedzę, a także przyczyniać się do ratowania pszczół.

Dzikie pszczoły – co to i jak wyglądają?

Jest to potoczne nazewnictwo tych owadów. Prowadzą one w większości samotny tryb życia, żywią się dzięki kwiatom, z których biorą pokarm dla siebie, a także dla potomstwa.
Można pomylić je z osami, dlatego warto jest zwrócić się o pomoc do osoby znającej się na tych owadach. Nazwy dzikich pszczół to między innymi pszczolinka owocowa, mamrzyca północna czy trzmiel ziemny.

Spotkać je można na początku wiosny, gdy temperatura przekracza 8 stopni Celsjusza, czyli na przełomie marca i kwietnia, później w okresie przejściowym, który trwa w miesiącach maj – lipiec, oraz w lecie, ponieważ wtedy następuje okres wegetacyjny dzikich pszczół.

Dzikie pszczoły stoją na straży bioróżnorodności!

Mają one ogromne znaczenie dla zachowania biologicznej różnorodności – oznacza to, że ich istnienie i praca są dla nas bezcenne. Umożliwiają rozmnażanie większości gatunków roślin uprawnych.

W ciągu ostatnich 50 lat zaczęto zauważać ogromny wzrost śmiertelności kolonii pszczół. Zjawisko to zostało nazwane masowym ginięciem pszczół (z ang. Colony Collapse Disorder). Do tej pory jednak nie ustalono żadnych konkretnych powodów. Zwrócono jednak później uwagę na stosowanie środków owadobójczych, środków chemicznych w rolnictwie, oraz na fakt, że na wsiach nie ma aż tylu kwiatów. Warto także wspomnieć o pajęczaku Varroa, który przyczynił się do wyginięcia kolonii dzikich pszczół i przeniósł choroby, z których niektóre mają charakter wirusowy.

Wpływ na stan populacji dzikich pszczół mają także m.in. degradacja siedlisk, pasożyty, choroby czy zmiana klimatu, które wciąż postępują.

Zagrożone wyginięciem są pszczoły dzikie, takie jak pszczoły samotnice czy trzmiele. Możemy je spotkać wszędzie – w lasach, na terenach rolniczych a także w miastach. W terenach miejskich najczęściej możemy spotkać murarkę ogrodową. To ona jest owadem zapylającym jabłonie a także inne owocowe drzewa.

Jak możemy pomóc dzikim zapylaczom?

Jednym z najlepszych sposobów jest stworzenie bądź odtworzenie bazy pokarmowej, dzięki której pszczoły (i nie tylko) będą mogły zaspokoić swoje potrzeby. Zatem sadźmy/siejmy wszelkie łąki kwietne! Pozostawiajmy niepopularne wśród lubiących pola golfowe chaszcze i „habazie”j, jeśli tylko nie są inwazyjne i szkodliwe.
Obecnie modnym sposobem pomocy dzikim pszczołom jest budowanie dla nich domków, bądź po prostu nieusuwanie martwego drewna, które jest jednym z najcenniejszych siedlisk dla tych owadów. Kolejnym dobrym sposobem jest także pozostawianie suchych łodyg roślin czy utrzymywanie siedlisk przyjaznych dla pszczół ziemnych, np. poprzez zachowywanie ścieżek wydeptywanych przez ludzi i nie brukowanie ich. Kolejną rzeczą może być układanie dla nich kamieni, ponieważ wiele gatunków lubi mieszkać między ich szczelinami.

Pamiętajmy jednak, że jeśli nie będą miały co jeść, żaden dom, choćby najbardziej komfortowy apartament, nic im nie da. Pszczoły są w stanie wyginięcia, a my możemy przyczynić się do ich ratunku. Zapewnijmy im pokarm, a następnie bezpieczne schronienie. 

Jakie są inne sposoby dbania o te owady?

• Nie stosuj pestycydów czy herbicydów w swoim ogrodzie.
• Zadbaćjo źródło wody w ogrodzie, ponieważ wiele z nich nie korzysta z czystej wody, wolą natomiast wilgotne miejsca.
• Wiele dzikich pszczół chowa się w muszlach, w czym można pomóc. Trzeba jednak zrozumieć biologię gatunków i być rozważnym. Należy zwrócić uwagę na układanie muszli, tak, aby nie zostały przypadkowo zdeptane.
• Śledź sytuację i informuj innych w twoim otoczeniu o istniejącym problemie.