Ukryta wada działki – rośliny inwazyjne

Kupując działkę budowlaną, zwykle skupiamy się na jej lokalizacji, dostępie do mediów czy stanie prawnym. Rzadko kto myśli wtedy o… roślinach. Tymczasem obecność gatunków inwazyjnych, takich jak np. rdestowiec, jest poważnym problemem. Taka roślina może zniszczyć fundamenty, wstrzymuje budowę, a jej usunięcie jest pracochłonne i czasochłonne. Co więc możesz zrobić z tym faktem? Jak reagować na ukryte wady działki?

susze pędy rdestowca ostrokończystego z zeszłego roku
Zeszłoroczne pędy rdestowca ostrokończystego widoczne wczesną wiosną. Dolny Śląsk. Fot. Weronika Gąsior

Ukryta wada na działce

Jeśli po zakupie działki budowlanej ujawni się jej ukryta wada – czy to natury fizycznej, czy prawnej – której sprzedający nie ujawnił w trakcie negocjacji ani przy zawieraniu umowy, oznacza to złamanie przepisów kodeksu cywilnego. Jeśli sprzedawca celowo zataja wadę, lub jest jej świadomy, ale chce przemilczeć problem – kupujący może dochodzić roszczeń z tytułu rękojmi.

Czy rękojmia może objąć działkę w kontekście wad ukrytych?

Tak. Sprzedający odpowiada za fizyczne i prawne wady nieruchomości, które istniały w chwili sprzedaży lub ujawniły się po jej dokonaniu, jeśli wynikają z wcześniejszego stanu nieruchomości. W takiej sytuacji kupujący – w zależności od okoliczności – może domagać się naprawy, obniżenia ceny, a nawet odstąpić od umowy. Odstąpienie od umowy ma miejsce, jeśli wada ma charakter istotny i uniemożliwia prawidłowe korzystanie z zakupionego terenu.

Jeśli wady nie były widoczne ani znane kupującemu w momencie transakcji, sprzedający również ponosi za nie odpowiedzialność. Dotyczy to przede wszystkim usterek, które nie zostały zauważone podczas oględzin lub nie zostały ujawnione, a które później wychodzą na jaw. W przypadku gatunku rośliny inwazyjnej obcej – rdestowca ostrokończystego, który po skoszeniu późną jesienią, jest „niewidoczny” aż do miesięcy wiosennych. Rdestowiec ostrokończysty znajduje się na liście gatunków stwarzających zagrożenie dla Polski i zgłoszenie jego stanowiska powinno nastąpić niezwłocznie po zauważeniu go na danym obszarze. Eliminacja jest obowiązkowa.

Na ubieganie się o rękojmię z tytułu wady ukrytej o naturze prawnej masz 5 lat od daty zakupu działki.

Jeśli wada została celowo zatajona przez sprzedawcę, konsument ma prawo do dochodzenia roszczeń, nawet po upływie ustawowego terminu rękojmi. Oznacza to, że możliwe jest zgłoszenie reklamacji także po standardowym okresie, ponieważ sprzedawca świadomie ukrył defekt lub wprowadził kupującego w błąd.

odrosty rdestowca ostrokonczystego z widocznymi suchymi kłączami jako wada działki
Zeszłoroczne i tegoroczne pędy rdestowca, na jednej z prywatnych działek w Krakowie, podczas trwającej wiosny. Fot. Weronika Gąsior

Jak postępować w przypadku wykrycia wady?

  • Sporządź dokładną dokumentację – sfotografuj rośliny, najlepiej z dokładnym oznaczeniem ich lokalizacji na działce.
  • Zamów ekspertyzęopinia eksperta potwierdzająca, że mamy do czynienia z gatunkiem inwazyjnym, może być kluczowa w dalszych krokach prawnych. Warto o tę pomoc poprosić więc botanika.
  • Rozważ działania prawne – warto skontaktować się z prawnikiem. Możesz domagać się np. obniżenia ceny działki, zwrotu kosztów usunięcia rośliny, a w skrajnych przypadkach – nawet unieważnienia umowy.
  • Skontaktuj się ze sprzedającym – w przypadku wykrycia wady konsument powinien jak najszybciej poinformować o tym sprzedawcę na piśmie, dołączając opis usterki oraz wskazując swoje roszczenie – zgodne z przepisami kodeksu cywilnego – dotyczące dalszego postępowania.

młode pędy rdestowca ostrokończystego przykladem na ukryta wade dzialki
Początki inwazji rdestowca ostrokończystego – wczesna wiosna. Wielkopolska. Fot. Weronika Gąsior

Gatunki inwazyjne obce – usuwanie

Jeśli potrzebujesz pomocy z identyfikacją gatunku gatunku inwazyjnego, czy jego eliminacją – zapraszamy do współpracy.

Bibliografia

  1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).
  2. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U. 2004 Nr 92, poz. 880 z późn. zm.).
  3. Ustawa z dnia 11 sierpnia 2021 r. o gatunkach obcych (Dz.U. 2021 poz. 1718).
  4. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2011 r. w sprawie listy roślin i zwierząt uznanych za gatunki inwazyjne.
  5. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1143/2014 z dnia 22 października 2014 r. w sprawie zapobiegania wprowadzaniu i rozprzestrzenianiu inwazyjnych gatunków obcych.
  6. Tokarska-Guzik, B. (red.), 2012. „Rośliny obcego pochodzenia w Polsce: ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych”. Instytut Botaniki PAN, Kraków.
  7. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska (GDOŚ), „Gatunki obce i inwazyjne w Polsce” https://www.gov.pl/web/gdos/inwazyjne-gatunki-obce3 [dostęp 15.05.2025]